Czym różni się puch od pierza?

Pierze i puch od lat stanowią jedno z najlepszych, naturalnych wypełnień kołder i poduszek. Od lat są jednak także mylone i utożsamiane ze sobą, a to niektórych może wprowadzać w spory błąd. Różnice są bowiem spore, nie tylko w miękkości i puszystości tekstyliów, ale także w ich właściwościach antystatycznych i zdrowotnych.

Czym więc różni się puch od pierza i co w ostatecznym starciu wydaje się lepszym rozwiązaniem? Otóż, jak się okazuje, wszystko zależy od indywidualnych potrzeb i budżetu, jaki przeznaczymy na wymarzoną pościel do sypialni.

Produkcja puchu i pierza

Poduszki i kołdry z puchu i pierza zaczęto produkować po pojawieniu się zwierząt gospodarskich, w tym kaczek i gęsi. Puch i pierze pozyskiwano bowiem w wyniku wyskubu ptactwa gospodarskiego, a uzyskaną mieszankę, ręcznie dzielono podczas długich, jesiennych wieczorów. Najczęściej zajmowały się tym kobiety, urządzając sobie tym samym doskonały pretekst do plotek i spotkań towarzyskich.

Puch, nazywany często piórem embrionalnym lub podszerstkiem, stanowi surowiec naturalny najwyższej jakości. Charakteryzuje się bowiem wyjątkową lekkością i delikatnością, a co za tym idzie – jest zdecydowanie bardziej kosztowny. Dzięki trójwymiarowym, haczykowatym włóknom, tworzy barierową przestrzeń powietrzną, która wykazuje doskonałe parametry cieplne i zapewnia wysoką cyrkulację. Świetnie chłonie wilgoć, a jej lekkość zdecydowanie podwyższa komfort spania. Puch to zatem pióro ptasie, które wyrasta przed piórem rzeczywistym, bezpośrednio z ptasich brodawek, zapewniając tym samym sprężystość i właściwości izolacyjne wyrobom tekstylnym.

Pierze to również surowiec naturalny pochodzenia kaczego lub gęsiego. Cechuje go jednak inna struktura i parametry grzewcze. Kołdra z pierza wypełniona będzie bowiem małym piórkami, a nie puszkiem, które z zasady są mniej sprężyste i cięższe. Pierze jest jednak tak samo miękkie, więc doskonale dopasowuje się do kształtu ciała. Taka poduszka z pierza będzie zatem odpowiednim podparciem dla szyi, zachowując swój pierwotny i naturalny kształt.

Dziś zarówno puch jak i pierze sortuje się automatycznie, wykorzystując do tego sprężone powietrze. Różnica ciężaru obu surowców sprawia, że pod wpływem powietrza, ciężkie pierze opada jako pierwsze. Do następnych komór przepływa analogicznie słabszy jakościowo puch, by do ostatniej trafił jedynie ten najlepszy i najlżejszy puszek, będący najdroższym surowcem.

Dobierając odpowiednie proporcje puchu i pierza można tworzyć optymalne rozwiązania w postaci kołder półpuchowych, całorocznych, letnich itp.

Poduszka puchowa White Flower Piórex
dostępna na Pościel To.

Puch gęsi czy kaczy?

Prócz tego, że rozróżniamy pierze od puchu, to ten drugi dzieli się jeszcze na puch gęsi i kaczy, wykazujący osobne cechy i właściwości fizyczne. Puch kaczy jest zdecydowanie tańszy od gęsiego, ale przy tym również gorszy jakościowo. Posiada także charakterystyczny zapach, utrzymujący się nawet po praniu. Kołdry z puchu gęsiego będą natomiast wykazywać lepsze właściwości termoizolacyjne, przepuszczając tym samym wilgoć i parę wodną na zewnątrz.

Działalność pierzarska to przede wszystkim sezonowość i systematyczność, wiążąca się nie tylko z podskubem, ale także wylęgiem i zachowaniem odpowiedniego cyklu hodowlanego. Okres podskubu trwa od czerwca nawet do grudnia, jednak to lipcowy puch uznawany jest za najlepszy. Wyróżnia się kilka gatunków gęsi – między innymi gęś pomorską lub włoską. Z każdej z nich uzyskuje się inną ilość puchu i pierza, gdzie średnia to ok 350g puchu i pierza wyskubanego w sezonie. Najwięcej uzyskać można jednak puchu i pierza z gęsi łabędziej, bo aż 550g!

Puch syberyjski

Prócz naszych narodowych wypełnień, wśród oferty producentów, znaleźć można również kołdry i poduszki wykonane z puchu syberyjskiego. To puch pozyskiwany z terenów Syberii, który ze względu na panujący tam klimat, wykazuje szczególne właściwości izolacyjne i higroskopijne. Kołdry z puchu syberyjskiego zaleca się zatem osobom, które marzną podczas snu i cierpią na choroby reumatyczne.

Puch edredonowy

Puch edredonowy to obecnie najdroższy ptasi puch, który niegdyś używany był również jako waluta. Zbiera się go ręcznie, bezpośrednio z gniazd dzikich edredonów, które zamieszkują Holoarktykę. Samica edredona sama wydziobuje sobie puch z piersi, by wyścielić nim gniazdo z jajkami. By wyprodukować jednak kołdrę o wadzę mniej więcej 1,25kg, należy opróżnić aż 60 takich gniazd! Z tego faktu, cena takiej kołdry z puchu edredona może wynieść nawet 50 tysięcy złotych!

Pierze darte czy cięte?

Pierze również dzieli się na podkategorie, zależne od sposobu produkcji. Pierze darte będzie więc zdecydowanie bardziej sprężyste i lżejsze, gdyż cięcie pierza powoduje zaostrzenie krawędzi piór, cechujące się większą twardością, ciężarem, a co za tym idzie- mniejszym komfortem i wygodą.

Czyszczenie pierza i puchu

Czyszczenie kołder i poduszek z naturalnym wsadem należy do dość trudnych czynności. Podatność na działanie środków chemicznych i temperaturę może uszkodzić surowiec, a pranie puchu w tradycyjnych pralkach, może zbić wypełnienie pod wpływem wirowania, pozbawiając go miękkości i puszystości. Nieprawidłowe pranie oraz suszenie tekstyliów z puchu i pierza może doprowadzić również do wydzielania nieprzyjemnego zapachu i powstawania pleśni.

By zachować więc pierwotne właściwości pościeli, zaleca się profesjonalne czyszczenie puchu i pierza, przynajmniej raz na 5lat, w zależności od jakości i gatunku surowca. Częściej powinno prać się jednak poduszki, gdyż są najbardziej narażone na pot, naskórek czy łupież. Jeżeli więc w poduszce zaczynają tworzyć się ciężkie, ubite grudy, należy czym prędzej udać się do pralni.

Na miejscu, zakład powinien rozdzielić wypełnienie od poszycia i każde z elementów wyprać osobno, by naturalny wsad oczyścić z wszelkich bakterii, trocin i tłuszczy. Należy jednak wziąć pod uwagę ewentualny ubytek we wsadzie, gdyż puch lubi szybko rozprzestrzeniać się w powietrzu.

Suszenie puchu i pierza odbywa się z reguły w dużym bębnie, który pod wpływem ruchu obrotowego i ciepłych podmuchów powietrza, nie pozbawia wsadu miękkości i sprężystości.

Regularne czyszczenie naturalnych kołder, może przedłużyć ich żywotność nawet do 50lat!

Klasyfikacja puchu i pierza

By sprawnie rozpoznać jakość danego wypełnienia, producenci pościeli stosują stałe oznaczenia, klasyfikujące kołdry i poduszki z pierza i puchu do odpowiednich kategorii:

• Puch D01 – puch najlepszej jakości, zwany także puchem ekstra. Pozyskiwany z korpusu ptactwa, objętego szczególną ochroną przed zimnem. Kołdry z puchu D01 będą więc wykazywać wysoką sprężystość, miękkość i lekkość, zachowując przy tym optymalną izolację cieplną. Kołdry i poduszki z puchu D01 charakteryzuje też wyjątkowa plastyczność, dzięki czemu są łatwe w składaniu i przechowywaniu.

• Puch D04 – puch bardzo dobrej jakości. Jest również miękki i sprężysty, jednak odrobinę cięższy od puchu D01. Mimo wszystko, nadal stanowi przyjemnie włochaty, luksusowy produkt, który po złożeniu wraca do swojej pierwotnej formy i kształtu.

• Puch D15 – to odpowiednik puchu D04, jednak puch D15 stosuje się do wypełniania kołder klimatycznych.

• Puch D23 – to puch dobrej jakości, wymagający zwykle przetworzenia, w celu uzyskania lepszych parametrów izolacyjnych i grzewczych. Kołdry z puchu D23 są zdecydowanie cięższe od poprzedników, gdyż wypełnione są bardziej surowcem. Tekstylia z puchu D23 mają też znacznie atrakcyjniejszą cenę.

• Puch D11 – stosowany do produkcji trzykomorowych poduszek. Zewnętrzne komory są wtedy wypełnione puchem, natomiast środkowa - podskubem gęsim. Dodaje to produktom elastyczności i pozwala na odpowiednie ułożenie głowy podczas snu.

• Puch D67 – często takim oznaczeniem mianuje się mieszanki puchu i pierza w proporcji 45-44%. Takie połączenie pozwala na jednakowe zachowanie sprężystości pierza i miękkości puchu. Najczęściej puch D67 wykorzystuje się do wypełniania poduszek jednokomorowych.

• Pierze D37 – to specjalnie wyselekcjonowane, polskie, białe pierze nazywane również pierzem ekstra z gęsi. Cechuje go wysoka wyporność i sprężystość, a także puszystość i wygoda użytkowania. Pierze D37 to tradycyjne i zarazem najbardziej popularne naturalne wypełnienie kołder i poduszek.

• Pierze D47 – to pierze o większym, dojrzalszym piórze. Jest nieco cięższe, ale również wykazuje dobrą sprężystość i wyporność.

Polskie pierze i puch pożądane na całym świecie!

Polska jest trzecim największym krajem na świecie, (zaraz po Rosji i Chinach) produkującym pierze. Roczna produkcja gęsiego puchu przekracza bowiem w Polsce wartość 50mln zł, co stanowi około 5% światowej produkcji.

W 2016 roku do Polski zagościła delegacja z Kotaro Tatsuma i Yasuyki Nishikawa na czele – właścicielami japońskiej firmy z 450letnią tradycją. Podczas spotkania w Kołudzie Wielkiej podpisano umowę w sprawie zwiększenia dostaw pierza i puchu z gęsi białej kołudzkiej, która posiada zastrzeżony znak jakości w japońskim urzędzie patentowym.

Jednak nie tylko Japończycy cenią sobie polskie, śnieżnobiałe produkty. To hit eksportowy również w Niemczech, USA, Szwajcarii czy Tajlandii. Dzięki niemu, z roku na rok zwiększa się także produkcja zdrowotnego i smacznego mięsa z gęsi, co ma duże znaczenie dla sytuacji gospodarczo-rolnej w całym kraju.

Na co uważać kupując kołdry z puchu i pierza

Kołdra puchowa Piórex White Flower - dostępna w naszym sklepie.

Producenci tekstyliów mimo zapewnień o najwyższej jakości produktu, nadal stosują sprytne triki, obniżające rzeczywistą wartość produktów. Decydując się więc na komplet pościeli z puchu lub pierza warto mieć na uwadze kilka czynników i zachować czujność podczas zakupów.

By ustrzec się przed wadliwymi i niepełnowartościowymi produktami należy przede wszystkim zwrócić uwagę na ich cenę. Omijajmy bardzo tanie kołdry z puchu gęsiego, gdyż kilogram takiego wsadu w hurtowym zakupie kosztuje mniej więcej 100-150zł. Duża kołdra ważąca więc około 2kg, nie powinna kosztować mniej niż 300-400zł. Tym samym należy zwrócić uwagę na wagę kołdry. Czysty i naturalny puch będzie wyjątkowo lekki. Im cięższa kołdra z puchu, tym większe prawdopodobieństwo występowania zanieczyszczeń i odpadów mieszanych z puchem i pierzem.

Dobrze zwrócić uwagę również na klasyfikację jakościową opisaną powyżej i zawartość procentową puchu. Kołdrą puchową nazywa się bowiem wyłącznie produktu o minimum 60% zawartości puchu. Taka kołdra powinna mieć również strukturę kasetową, która dzieli wypełnienie na równe części, nie doprowadzając do odkształceń i zbijania się wsadu, co miało miejsce w przypadku starych, babcinych kołder z pierza i puchu.

Najlepiej sięgać po polskie produkty, które doceniane są na całym świecie. Nie pozyskuje się puchu z gęsi mazurskiej, wielkopolskiej czy podhalańskiej. Najlepiej jeśli puch pochodzi z gęsi białej kołudzkiej, która jest ekologiczną hodowlą. Znaczący wpływ ma zatem rodzaj chowu ptasiego i metoda podskubu. Ptaki powinny mieć wolny wybieg, stały dostęp do wody i pokarmu, a ręczne pozyskiwanie puchu będzie stanowiło o nieuszkodzonej strukturze puchu i skontrolowanej ilości zanieczyszczeń biologicznych, które szybko doprowadzają do rozwoju grzyba i brzydkiego zapachu.

Zawsze po zakupie można ewentualnie rozpruć kawałek poszycia i upewnić się, co znajduje się we wnętrzu produktu.