Ile i jak śpią Polacy? Poznaj wyniki badań

Zdecydowana większość Polaków przesypia normatywną liczbę godzin w ciągu doby. Mimo to, wielu z nich skarży się na poczucie niewyspania i znużenia w ciągu dnia. Czy jakość snu statystycznego Polaka jest równie książkowa, jak jego długość? Zapoznaj się z wynikami badań przeprowadzonych wśród dorosłych Polaków. Jak śpią Polacy? To zestawienie daje wiele do myślenia!

Prawidłowa długość snu, czyli jaka?

Jak prawidłowo spać? Teoretycznie powinno się przesypiać 7 - 8 godzin w ciągu doby. Nie można jednak zapominać, że wartość ta jest uśredniona. Inna długość snu zalecana jest dzieciom, inna natomiast dorosłym i osobom starszym. Niemowlęta powinny spać nawet 15 godzin, dzieci w wieku szkolnym 11 godzin, a osoby dorosłe 7 - 9 godzin na dobę. Istnieje również teoria, według której najlepsze samopoczucie zapewnia 5 - 6,5 godzin snu. ¹ Dotyczy to wyłącznie osób dorosłych. Zwolennikami tej drugiej opcji są zwłaszcza osoby nastawione na stały samorozwój. Statystycznie, przedsiębiorcy oraz osoby na stanowiskach kierowniczych przesypiają o 2 - 3 godziny mniej niż pozostała część polskiego społeczeństwa. ²

Tymczasem według niektórych doniesień sześciogodzinny sen jest niemal równoznaczny z jego brakiem. Niedobór snu może powodować zaburzenia postrzegania i mowy, problemy z pamięcią oraz koncentracją, nadwagę, choroby serca, problemy trawienne, choroby onkologiczne, a także depresję i drażliwość. Brak snu jest już natomiast bezpośrednim zagrożeniem życia. ³ Na uwagę zasługuje fakt, że część badanych ma problemy z zaśnięciem bądź odczuwa zmęczenie po przebudzeniu, nawet gdy długość snu była w ich odczuciu odpowiednia. Należy jednak pamiętać, że obiektywna długość snu może różnić się od tej deklarowanej przez osobę badaną. Być może więc, pomimo spędzenia 8 godzin w łóżku, głęboki sen stanowi jedynie 2 - 3 tego okresu? Co zrobić, aby zasypiać szybciej, głębiej i na dłużej? Wyniki badań przeprowadzonych wśród Polaków są zastanawiające.

Ile godzin przesypiają Polacy?

Rytm dobowy statystycznego Polaka przedstawia obiecująco! Możemy pochwalić się dość wysoką średnią, gdy chodzi o długość snu. Wyniki badań nad długością snu Polaków prezentują się w następujący sposób:

• 53 % Polaków przesypia od 7 do 8 godzin niezależnie od dnia tygodnia. To bardzo dobry wynik, biorąc pod uwagę alarmujący spadek długości snu wśród społeczności większości krajów rozwiniętych. Taka długość jakościowego snu powinna zapewniać siły do działania o poranku i przez cały produktywny dzień;
  

• 30 % badanych Polaków śpi tylko 5 - 6 godzin dziennie w tygodniu pracy, w weekendy odsetek maleje do 15 %. Dotyczy to przede wszystkim przedsiębiorców i managerów. 57 % badanych zgadza się ze stwierdzeniem, że od snu ważniejsza jest kariera. Co ciekawe, niedobór snu negatywnie wpływa na produktywność w ciągu dnia. Budowanie prężnej kariery kosztem snu niekoniecznie jest więc dobrym pomysłem;
  

• 10 % może pozwolić sobie w tygodniu na sen dłuższy niż 8 godzin. Z kolei w weekendy aż 28 % wydłuża sen. Czy sen znacznie przekraczający 8 godzin dobrze wpływa na samopoczucie? Niestety nie. Tak długi sen może nawet skracać życie. Oczywiście, jeśli pozwalasz sobie na taki wypoczynek głównie w czasie leniwych weekendów, nie jest to powód do zmartwień;
  

• tylko niewielki odsetek Polaków cierpi na niedobór snu. W tygodniu 1 - 5 % badanych na sen poświęca tylko 4 - 5 godzin lub nawet mniej. Jakie są tego powody? To przede wszystkim nawał obowiązków oraz problem łączenia życia rodzinnego z zawodowym. 34 % badanych ma także problemy z zasypianiem lub podtrzymaniem snu. 31 % nie zasypia ze względu na ból pleców i ogólny dyskomfort.⁴

Czy ośmiogodzinny sen zawsze jest jakościowy?

Wyniki badań wskazują, iż większość Polaków śpi optymalnie długo. Niestety jednocześnie mamy do czynienia z symptomami, które świadczą, że sen nie jest efektywny. Mianowicie aż 55 % badanych odczuwa senność i zmęczenie w ciągu dnia. 44 % odczuwa te objawy już w momencie po przebudzeniu! Efektem jest rozdrażnienie, niska produktywność w pracy, a także pogorszenie relacji z bliskimi. Jakie są powody niewyspania? 21 % badanych deklaruje, że problemem jest niewygodne łóżko, nieodpowiedni materac i inne czynniki związane z tym aspektem. 40 % ankietowanych jako powód wskazuje problemy zdrowotne. 36 % uważa, że problemy ze snem są skutkiem stresującej sytuacji w pracy, a 29 % boryka się z problemami w domu. 16 % badanych narzeka na hałasy. Powodem jest także nieregularny grafik lub rytm dobowy rozregulowany z innych powodów. ⁵ Czy przypuszczenia Polaków są zgodne z opinią specjalistów?Eksperci przekonują, że dla jakości snu najważniejsze są: odpowiedni rytm dobowy oraz warunki panujące w sypialni. Innymi słowy ważna jest higiena snu. Szczególną uwagę warto zwrócić na aspekty, takie jak:

1. Dieta - ostatni posiłek przed snem powinien być lekkostrawny i zdrowy. Nie powinno się przed zaśnięciem spożywać tłustych bomb kalorycznych. W przeciwnym razie organizm zamiast regenerować się, będzie pochłonięty ustawiczną pracą systemu trawiennego. Ponadto ostatni posiłek powinien być spożywany na trzy godziny przed snem.
   

2. Oświetlenie - udowodniono, że sztuczne oświetlenie (również to emitowane przez ekran monitora) to czynnik zaburzający sen. W godzinach wieczornych należy unikać sztucznego światła. Wnętrze sypialni powinno by zwyczajnie ciemne. Należy ograniczyć także dostęp światła z zewnątrz, choć okno warto pozostawić otwarte, by zapewnić stały dopływ świeżego powietrza.
   

3. Relaks - przed snem należy się wyciszyć. Rozmyślanie o sprawach stresujących nie sprzyja błogiemu zasypaniu. Niewskazane jest także oglądanie filmów czy czytanie książek w sypialni. Przed zaśnięciem umysł powinien zwyczajnie odpocząć. Dotyczy to również przeglądania aplikacji na telefonach komórkowych.
   

4. Wygoda - komfort jest kluczowym aspektem. Wygodny materac czy poduszka zapewniająca odpowiednie odparcie - to szczegóły tylko z pozoru. Nieodpowiednio dobrane akcesoria sypialniane mogą powodować ból kręgosłupa i kręgów szyjnych. Gdy chodzi o szerokość materaca i kołdry, przesada na pewno jest lepsza niż minimalizm. Nie zaleca się, by na niedopasowanym pod względem wielkości łóżku sypiały dwie osoby;
   

5. Pościel - posłanie, kołdra i poduszka nie mogą drażnić skóry czy zatrzymywać wilgoci. Tylko pościel z materiału chłonnego i oddychającego zapewni komfortowy sen. Nie chodzi tylko o podrażnienia skóry, która podczas snu nie może oddychać. W wypełnieniu zalegać może wilgoć, grzyby i bakterie. Stałe poczucie wygody, suchości i higieny sprzyja zasypianiu!⁶

Czy Polacy dbają o efektywny sen?

58 % Polaków sporadycznie ma problemy z zaśnięciem. 20 % boryka się z nimi często. Ponad połowa badanych odczuwa zmęczenie pomimo snu. Dlaczego tak się dzieje? Wyniki badań wskazują, że Polacy popełniają kilka błędów przed zaśnięciem. To właśnie te czynniki mogą być powodem snu niskiej jakości:

• 70 % ankietowanych często ogląda telewizję przed snem;

• 41 % często korzysta z gadżetów elektronicznych przed zaśnięciem;

• 43 % badanych często lub bardzo często czyta w łóżku;

• 38 % ankietowanych nie posiada sypialni w wydzielonym pomieszczeniu;

• 55 % badanych Polaków sypia na rozkładanej wersalce bądź kanapie;

• 42 % przyznaje, że w sypialni znajduje się więcej niż jedno łóżko;

• 19 % rodziców dzieci przedszkolnych sypia ze swoją pociechą;

• 3 % badanych dzieli łóżko z czworonożnymi pupilami. ⁷

Z pewnością więc w większości przypadków dochodzi do naruszenia zasad dobrego snu proponowanych przez naukowców. Szczególnie problem oglądania wieczorami telewizji zdecydowanie zagraża jakości snu. Również czytanie łączy się z użyciem sztucznego światła, a smartfony towarzyszą nam już praktycznie wszędzie. Dlatego coraz trudniejsze jest życie w zgodzie z naturalnym rytmem dobowym.

Czy sen jest dla Polaków ważny?

Czy Polacy dużą wagę przywiązują do snu? Zdecydowana większość badanych zadeklarowała, że sen stanowi dla nich bardzo istotną część życia. Dokładnie 74 % badanych przyznaje, że sen jest dla nich ważny i starają się poświęcać na wypoczynek tyle czasu, ile to tylko możliwe. Młodszym Polakom sen kojarzy się przede wszystkim z przyjemnością. Takiej odpowiedzi udzieliło aż 75 % ankietowanych. Gdy mowa o łóżku na myśl przychodzi bliskość i miłość. Natomiast osoby starsze wskazują na czynnik zdrowotny snu. Ten czynnik wskazało 73 % badanych. Dla nich sen jest biologiczną koniecznością, której brak mógłby doprowadzić do zaburzeń. Ponadto, choć Polacy cenią sobie sen, aż 45 % nie jest wstanie przeznaczyć na niego tyle godzin, ile planuje. Powodem jest życie zawodowe i rodzinne. Tendencja do niewysypiania się ze względu na karierę dominuje wśród osób w granicach wiekowych od 18 do 24 roku życia. ⁸

Być może kluczem do zdrowego snu jest złoty środek. Sen na pewno powinien stanowić odskocznię od codzienności i łączyć się z relaksem. Nie można jednak lekceważyć prozdrowotnego znaczenia jakości snu. Jak więc zadbać o zdrowy sen w społeczeństwie, które nieustannie pędzi? Spróbuj zastosować się chociaż do części z porad. Pamiętaj o odpowiednim zaciemnieniu w sypialni. Konieczna jest także cisza i cyrkulacja świeżego powietrza. Przed snem staraj się myśleć pozytywnie, gdyż to właśnie optymiści śpią głęboko i długo! Zadbaj również o ograniczenie tłustych przekąsek przed snem. Zafunduj sobie delikatną dla skóry, oddychającą i miękką pościel. Pamiętaj także, jak duże znaczenie ma wygodny materac i poduszka! Jeśli w łóżku nie wystarcza miejsca, koniecznie pomyśl o szerszym materacu lub podwójnej kołdrze. Niektórym parom nie wystarcza jedna kołdra, sięgają więc po dwie. Dzięki temu oboje mogą się kołdrą otulić i zasnąć w poczuciu komfortu.

Zdrowy sen jest nam konieczny do codziennego funkcjonowania. O rozbieżnościach pomiędzy długością i jakością snu świadczą badania przeprowadzone wśród dorosłych Polaków! A Ty, jak sypiasz? Jeśli chcesz skorzystać z prawdziwych dobrodziejstw wypoczynku, pamiętaj o 7 - 8 godzinach snu każdej doby. Nie powinien być to jednak sen byle jaki, lecz głęboki i nieprzerwany. Tylko w ten sposób organizm może się odpowiednio zregenerować.

Źródło:

¹ PAP/Rynek Zdrowia, „5-6,5 godzin snu kluczem do długowieczności?”, http://www.rynekzdrowia.pl/Badania-i-rozwoj/5-6-5-godzin-snu-kluczem-do-dlugowiecznosci,102504,11.html

² Bartoszkiewicz K. (koordynator), Raport TNS Polska dla Dormeo Polska, „Jak śpią Polacy?”, str. 4

³ SWPS Uniwersytet Humanistycznospołeczny, „Czy brak snu może zabić?”
https://www.swps.pl/nauka-i-badania/blog-naukowy/15787-czy-brak-snu-moze-zabic;

Badanie: C. Benedecit, SJ. Brooks, OG. O'Daly; J. Orzeł-Gryglewska (2010 r.) „Konsekwencje deprywacji sennej”; badanie: N. Goel, H. Rao, JS. Durmer; badanie: AP. Spira, AA. Gamaldo, Y. An; badanie: B. Faraut, KZ. Boudjeltia, L. Vanhamme, Kerkhofs M.; badanie: A. Tauseef, J. Choe, A. Awab, TL Wagener; badanie: VA. Reed [w:] „Niedobór snu jest groźny - z 14 powodów”. https://www.polityka.pl/tygodnikpolityka/nauka/1602905,1,niedobor-snu-jest-grozny--z-14-powodow.read

⁴ Bartoszkiewicz K. (koordynator), Raport TNS Polska dla Dormeo Polska, „Jak śpią Polacy?” str. 4

⁵ Bartoszkiewicz K. (koordynator), Raport TNS Polska dla Dormeo Polska, „Jak śpią Polacy?”, str. 10 - 11

⁶ „Dlaczego jesteś niewyspana, choć śpisz 8 godzin na dobę? To Cię zaskoczy” https://www.papilot.pl/zdrowie/medycyna/28927/dlaczego-jestes-niewyspana-choc-spisz-8-godzin-na-dobe-to-cie-zaskoczy

Bartoszkiewicz K. (koordynator), Raport TNS Polska dla Dormeo Polska, „Jak śpią Polacy?”,[w:] „Dlaczego jesteś niewyspana, choć śpisz 8 godzin na dobę? To Cię zaskoczy” https://www.papilot.pl/zdrowie/medycyna/28927/dlaczego-jestes-niewyspana-choc-spisz-8-godzin-na-dobe-to-cie-zaskoczy

⁷ Bartoszkiewicz K. (koordynator), Raport TNS Polska dla Dormeo Polska, „Jak śpią Polacy?”, str. 13 - 16

⁸ Bartoszkiewicz K. (koordynator), Raport TNS Polska dla Dormeo Polska, „Jak śpią Polacy?”, str. 6, str. 9, str. 17.